Charakterystyka zespołu natręctw (OCD)

Istotą zespołu natręctw (zaburzenia obsesyjno-kompulsywnego) jest występowanie natrętnych zachowań i/lub myśli w takiej ilości, że powodują zakłócenie funkcjonowania człowieka i powstanie dyskomfortu psychicznego. Myśli natrętne są zwykle niechciane, nadmierne i uważane jako własne. Myśli i zachowania natrętne są uważane za nieprzyjemne, mimo chwilowego efektu uwolnienia od napięcia i lęku.

Treść obsesyjnych myśli najczęściej stanowią obawy przed zachorowaniem, zakażeniem, pobrudzeniem się, zranieniem czy skrzywdzeniem drugiej osoby, niewłaściwym zachowaniem się, przekroczeniem prawa, powiedzeniem czegoś niewłaściwego. Część osób ma natrętne myśli lub wyobrażenia o treści seksualnej, bluźnierczej lub obscenicznej. Mogą występować również ciągłe wątpliwości o kwestie związane z bezpieczeństwem, prawidłowym wypełnieniem obowiązków, zgubieniem rzeczy. Czasem powtarzane są w myśli wulgaryzmy. Niekiedy natrętne myśli mają charakter obojętny emocjonalnie – powtarzanie rymowanek, liczenie. Czasem występuje nadmierne przejmowanie się znaczeniem liczb, kolorów.

Kompulsje, czyli natrętne zachowania najczęściej dotyczą mycia się, czyszczenia, sprawdzania (zamknięcia drzwi, wyłączenia gazu, światła), gromadzenia i zbierania (rzeczy nie mających wartości pieniężnej lub sentymentalnej, np. śmieci), selekcjonowania, układania w stereotypowy sposób, ciągłego dopytywania się, upewniania, liczenia.