Od czego zależy rokowanie?
Czynniki na które mamy wpływ w kształtowaniu zdrowia w chorobie dwubiegunowej:
- przyjmowanie przepisanych stabilizatorów nastroju: im dłuższe są okresy stabilnego funkcjonowania w życiu tym lepsze rokowanie na przyszłość. Im mniejsza jest ilość epizodów w życiu, tym mniejsze prawdopodobieństwo zwiększania się ich ilości w przyszłości
- całkowita abstynencja od alkoholu, substancji psychoaktywnych, w tym tzw. „dopalaczy”. Powyższe substancje osłabiają a u niektórych całkowicie hamują działanie stabilizatorów nastroju. Jednocześnie wzmożona chęć np. picia alkoholu może być wczesnym zwiastunem zarówno depresji (picie z powodu obniżania się nastroju) jak i manii (rosnące odhamowanie, porzucanie wcześniejszych postanowień, lekceważenie norm społecznych). Unikanie kawy.
- stały rytm dnia – regularne wstawanie, pory posiłków i snu. Ćwiczenia fizyczne – regularna, lecz bez przemęczania się
- Unikanie stresu oraz stosowanie diety niezwiększającej wagi ciała (niektóre leki mogą powodować zwiększony apetyt i tendencję do przyrostu wagi).
- regularne zgłaszanie się na wizyty: wczesne wykrywanie epizodu depresyjnego, mieszanego, hipomaniakalnego lub maniakalnego lub zmiany fazy (nagłe przejście np. z depresji do hipomanii, bez okresu zdrowego funkcjonowania)
- współpraca z lekarzem, tzw. compliance – szczere zgłaszanie wszystkich wątpliwości podczas leczenia, szczególnie pokus odstawienia leków, prześledzenie czynników powodujących nawrót i wybranie formy przeciwdziałania. W przypadku gdy powodem nawrotu jest przyjmowanie substancji psychoaktywnych lub poszczególne sytuacje stresujące, należy rozważyć i wybrać formę psychoterapii
- sporządzenie własnej listy czynników ryzyka lub wczesnych zwiastunów depresji (np. porzucenie pasji, obojętność wobec zainteresowań, odsuwanie obowiązków) i manii (kłótliwość, zmniejszenie potrzeby snu, poczucie żywości kolorów, intensywności dźwięków, zauważanie większej ilości szczegółów). Można zaprosić kogoś bliskiego do pomocy w sporządzeniu listy czynników ryzyka
- dbanie o zdrowie ogólne. Wiadomo, że tzw. organiczne uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego powoduje pogorszenie przebiegu CHAD. Do organicznych uszkodzeń mózgu prowadzą najczęściej: nieprawidłowo leczone nadciśnienie, cukrzyca, nieleczona hipercholesterolemia, palenie papierosów.
- Psychoedukacja własna pacjenta oraz jego rodziny: wsparcie rodziny w momencie nawrotu epizodu, jego wczesne wykrycie i właściwa reakcja. Bardzo istotna jest postawa otoczenia w okresie remisji, czyli zaniku choroby. Chory musi czasem zmierzyć się z różnymi konsekwencjami swojego zachowania w okresie epizodu – także prawnymi (np. po kradzieżach czy zniszczeniu mienia). Powinien być motywowany do leczenia, przestrzegania zaleceń lekarskich.