Zaburzenia odżywiania

Zaburzenia jedzenia

To, jak się odżywiamy, ma duży wpływ na długość i jakość naszego życia. Zła dieta może mieć wpływ na rozwój poważnych chorób (cukrzyca, nadciśnienie, miażdżyca, otyłość, nowotwory) oraz skrócić długość naszego życia. Poniżej przedstawiony jest wpływ różnych czynników na długość życia człowieka.

Dobrze więc, że zwracamy uwagę na jakość i ilość tego, co jemy. Jednak przesadne skupianie się na kwestii pożywienia może także odbić się negatywnie na zdrowiu oraz prowadzić do zaburzeń odżywiania. Oczywiście same zaburzenia odżywiania mogą rozwijać się w następstwie wielu czynników; są nimi:

• Zakłócenia rodzinne i środowiskowe procesu dorastania. Dorastanie w rodzinie z problemem alkoholowym rodzica, rozwód rodziców, choroby psychiczne w rodzinie (bulimia)
• Wytworzenie nieprawidłowego, nieadekwatnego do rzeczywistości wizerunku siebie
• Presja rodziny, otoczenia – na sukces (anoreksja)
• Obecność innych chorób psychicznych, jak depresja, zespół natręctw
• Uwarunkowania genetyczne, hormonalne
• Uwarunkowania osobowościowe: osobowość kształtująca się w kierunku anankastycznej, narcystycznej (anoreksja); osobowość impulsywna (bulimia)
• Kompensaty niskiej samooceny
• Nieradzenia sobie z własnymi emocjami

Sklasyfikowane są następujące zaburzenia odżywiania:

Zaburzenia specyficzne: anoreksja, bulimia

Oraz zaburzenia niespecyficzne:

Zespół jedzenia nocnego

(NES, night eating syndrome), nazywany też zaburzeniem odżywiania związany ze snem (SRED, sleep-related eating disorder). Posiłki spożywane w ciągu dnia są niewielkie, jedzone bez przyjemności i często bez uczucia głodu. Bardzo duże, trudne do pohamowania łaknienie pojawia się wieczorem – osoby nim dotknięte kompulsywnie spożywają ponad połowę swego dziennego pożywienia w godzinach wieczornych i nocnych. Posiłki nocne są niewielkie, lecz wielokrotne, złożone głównie z węglowodanów i tłuszczów. Na drugi dzień może wystąpić niepamięć epizodu. Do rozpoznania zaburzenia jedzenia nocnego konieczne jest występowanie 3 epizodów/ tydzień (w tym co najmniej jedno wybudzenie się ze snu z zachowaną pełną świadomością) przez 3 miesiące. Osoby otyłe płci męskiej są w grupie ryzyka.
Objawy: zwiększenie otyłości, przewlekły stres, rozkojarzenie, uczucie wstydu, winy, niepełny sen (jedzenie w fazie nREM), pogarszanie się nastroju wraz ze zbliżaniem się wieczoru,
Możliwe zaburzenia towarzyszące: depresja, zaburzenia lękowe, inne zaburzenia odżywiania.

Zespół przeżuwania

– zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego, objawiające się cofaniem się treści żołądka (w krótkim czasie po spożyciu posiłku) do jamy ustnej i ponownym jej przeżuwaniu, połykaniu lub wypluwaniu.

Anarchia żywieniowa (chaos żywieniowy)

– brak głównego posiłku, wielokrotne podjadanie w ciągu dnia, korzystanie głównie z gotowych potraw i przekąsek, często bez zwracania uwagi na jakość jedzenia, estetykę i okoliczności spożywania pokarmu. Objawem mogą być zaburzone funkcjonowanie społeczne oraz problemy zdrowotne: niedobory witamin, składników mineralnych (anemia, osłabienie organizmu), miażdżyca, cukrzyca, nadwaga.

Napady objadania się

BED, ang. binge-eating disorder, nazywany także „zespołem gwałtownego objadania się” lub „zaburzeniem odżywiania z epizodami niekontrolowanego objadania się”.
Cechy charakterystyczne: spożywanie bardzo dużych ilości pokarmu w krótkich epizodach czasowych (w ciągu 2 godzin) bez odczuwalnego poczucia głodu, aż do uczucia przepełnienia. Objawy towarzyszące: uczucie wstydu i obrzydzenia do siebie z powodu braku kontroli nad objadaniem się. Możliwa depresja, stany napięcia i uczucie znacznego dyskomfortu. Efektem często jest ograniczenie życia towarzyskiego, jedzenie w samotności spowodowane uczuciem wstydu, nadwaga. Nie ma natomiast chęci działań ograniczających przyrost wagi, jak intensywne ćwiczenia fizyczne czy przeczyszczanie się.
Aby zdiagnozować zaburzenie objadania się, epizody muszą występować średnio 2 dni w tygodniu/ kolejnych 6 miesięcy.
Czynniki ryzyka: inne choroby psychiczne (zaburzenia osobowości, stany lękowe, depresja), nieradzenie sobie z emocjami (jedzenie jako próba rozładowania napięcia lub poprawy samopoczucia), zaabsorbowanie obrazem własnego ciała,