Anoreksja

Anoreksja (jadłowstręt psychiczny)

jest zaburzeniem odżywiania charakteryzującym się dążeniem do drastycznego zmniejszenia masy ciała (wg kryteriów ICD poniżej 15% należnej wagi, lub wskaźnik BMI równy 17,5 lub mniejszy). Charakterystyczne objawy anoreksji to:

• ocenianie siebie jako osoby otyłej, ciągły lęk przed przytyciem
• znaczne ograniczenia w przyjmowaniu pokarmów
• żucie gumy lub palenie papierosów w celu kontroli/zmniejszenia masy ciała
• ćwiczenia fizyczne mające za cel zmniejszenie wagi ciała
• powikłania spowodowane spadkiem wagi ciała i niedożywienia. U dziewcząt i kobiet jest to brak miesiączki ponad 3 miesiące, u chłopców i mężczyzn – utrata potencji, zanik erekcji, zmniejszenie jąder. Pojawić się też mogą nieprawidłowości w pracy tarczycy, a u młodszych osób zaburzenia wzrostu
• brak zainteresowania seksem

Osoby chore na jadłowstręt oprócz ograniczania przyjmowania pokarmu często stosują również inne metody zmniejszenia masy ciała jak:

• stosowanie wyczerpujących ćwiczeń fizycznych,
• środków przeczyszczających,
• wywoływanie wymiotów,
• stosowanie leków i środków chemicznych niezgodnie z ich sposobem użycia.

Początek anoreksji przypada zwykle na okres dojrzewania. Chorują głównie dziewczęta.
Przyczynę upatruje się zarówno w strukturze rodziny, czynnikach społeczno-kulturowych jak i osobowości samej nastolatki.

Somatyczne powikłania anoreksji wynikają z niedożywienia i są to:

• Osłabienie związane ze zwolnieniem akcji serca,
• spadkiem ciśnienia krwi i zanikiem mięśni,
• obrzęki związane z niedoborami białek,
• niepojawianie się cech dojrzewania płciowego lub zanikanie cech zaistniałych,
• suchość skóry,
• przerzedzenie włosów;
• w badaniach krwi występuje niedobór potasu
• anemia z niedoboru żelaza,
• hipercholesterolemia,
• czasem leukopenia.

Możliwe objawy w sferze psychicznej:

• napięcie, lęk, drażliwość
• zaburzenia snu
• smutek, obniżenie nastroju
• myśli samobójcze

Prawie co piąta osoba chora na anoreksję umiera z powodu samobójstwa lub powikłań somatycznych między 20 a 30 rokiem życia.

Leczenie anoreksji

Anoreksja może być chorobą towarzyszącą innym chorobom psychicznym. Właściwe leczenie anoreksji jest pochodną prawidłowej diagnozy i rozpoznania. Lekarz psychiatra leczenie farmakologiczne zaburzeń odżywiania może wspierać psychoterapią i współpracą z dietetykiem – w celu zmiany sposobu myślenia, zachowania i odżywiania się. W skrajnych przypadkach niezbędne jest leczenie w placówkach szpitalnych (behawioralny trening jedzenia) lub hospitalizacja na oddziałach intensywnej opieki medycznej (z powodu zaburzeń somatycznych).